Europejski Bank Centralny (EBC) założony został w 1998 roku. Od 1 stycznia 1999 roku, EBC funkcjonuje jako niezależna instytucja Unii Europejskiej, której celem jest realizacja jednolitej polityki pieniężnej państw strefy euro.
Niezależność EBC została zagwarantowana przez pierwotne prawo wspólnotowe i obejmuje cztery aspekty: funkcjonalny, instytucjonalny, personalny i finansowy. Oznacza to, że Europejski Bank Centralny:
- działa samodzielnie,
- nie przyjmuje instrukcji działań od instytucji i organów unijnych, rządów państw członkowskich UE i żadnych innych organów,
- kadencja prezesów krajowych banków centralnych trwa minimum 5 lat; kadencja członków Zarządu EBC trwa 8 lat i nie ma możliwości ponownego wyboru,
- posiada własny, odrębny budżet.
W chwili obecnej Eurosystem tworzy siedemnaście państw członkowskich, które przyjęły wspólną walutę – euro. Są to: Austria, Belgia, Cypr, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Malta, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia i Włochy.
Siedzibą Europejskiego Banku Centralnego jest Frankfurt nad Menem. Prezesem EBC jest, od 2003 roku do chwili obecnej, Jean-Claude Trichet.
Organy decyzyjne EBC:
- Rada Prezesów
W skład Rady Prezesów, głównego organu decyzyjnego EBC, wchodzi sześcioosobowy Zarząd EBC oraz prezesi banków centralnych krajów strefy euro. Zadaniem Rady Prezesów jest, przede wszystkim, formułowanie polityki pieniężnej strefy euro.
- Zarząd
W skład Zarządu wchodzą: prezes, wiceprezes oraz czterech członków. Do obowiązków Zarządu należą: realizacja założeń uchwalonych przez Radę Prezesów, przygotowywanie posiedzeń Rady Prezesów, kierowanie bieżącą działalnością EBC.
- Rada Ogólna
W skład Rady Ogólnej wchodzą: prezes i wiceprezes EBC oraz prezesi banków centralnych wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Rada Ogólna pełni głównie funkcję doradczą.
Zadania Europejskiego Banku Centralnego:
- definiowanie i realizowanie polityki pieniężnej Eurosystemu,
- przeprowadzanie operacji walutowych,
- utrzymywanie oficjalnych rezerw dewizowych państw strefy euro i zarządzanie nimi,
- wspieranie płynnego działania systemów płatniczych,
- wydawanie zgody na emisję banknotów w strefie euro,
- współpraca z bankami centralnymi krajów strefy euro i nadzorowanie ich działalności,
- nadzorowanie instytucji kredytowych i stabilności systemu finansowego,
- współpraca z instytucjami unijnymi i międzynarodowymi, w celu wypełnienia zadań, powierzonych Eurosystemowi.
Istnieje możliwość odwiedzenia siedziby Europejskiego Banku Centralnego we Frankfurcie nad Menem. Ze względu na duże zainteresowanie, terminy należy rezerwować z co najmniej trzymiesięcznym wyprzedzeniem.
